Kai Tsaye: Yadda Zaben Gwamnan Ke Gudana a Jihar Ondo, APC da PDP Sun Ja Daga
Rana ba ta ƙarya, a yau Asabar, 16 ga watan Nuwamba, 2024 ne al'ummar jihar Ondo za su zaɓi sabon gwamnan da zai jagorance su na tsawon shekaru huɗu.
A bayanan hukumar zaɓe mai zaman kanta INEC, ƴan takara 18 ne suka shirya fafatawa a zaben karƙashin iniwar jam'iyyu daban-daban.
Daga cikinsu akwai Gwamna Lucky Aiyedatiwa na APC da kuma tsohon mataimakin gwamna, Agboola Ajayi, wanda ke takara a inuwar PDP.
Legit Hausa ta shirya tsaf kuma wakilanmu sun kimtsa sun yi karin kumallo domin kawo maku abubuwan da ke faruwa kai tsaye daga jihar Ondo.
Jam'iyyu na sayen kuri'u a gaban DSS
Sayen ƙuri'u na ci gaban cin kasuwa a zaben gwamnan jihar Ondo da ke gudana yau Asabar, 16 ga watan Nuwamba, 2024.
A ruwaito cewa ƙiri-kiri ake sayen kuri'u a PU03,, Ward 02 da PU17, Ward 11 duk a yankin ƙaramar hukumar Akure a jihar Ondo.
Jaridar Punch da ta ziyarci wasu rumfunan zaɓen ta ce a gundumar Eruoba, wani mutumi da ake zargin wakilin jam'iyya na sayen kuri'un mutane a farashin da ba a bayyana ba.
Amma a Owode Imuagun, masu kada kuri’a suna rubuta sunayensu ne a takarda bayan kada kuri’a ma'ana dai ana ɗaukar bayanansu.
Daga nan kuma sai a tura wasu gini da ke kusa su karɓi ƴan kwandalolinsu da har yanzun ba a bayyana ba
Abin mamakin jami'an hukumar yaki da cin hanci da rashawa watau EFCC na nan girke a kan titin Arakale suna sa ido amma ba su kama kowa ba.
Yan daba sun fara harbe harbe a zaben Ondo
Wasu da ake zargin yan daba ne sun fara harbin kan mai uwa da wabi a kauyen Ofosu da ke karamar hukumar Idanre a jihar Ondo.
Jaridar Vanguard ta wallafa cewa tuni masu kada kuri'a su ka tsere daga rumfunan zabe domin tsira da rayukansu.
Wani jigo a kauyen ya bayyana cewa:
"Ba mu san ko su waye ba. Amma sun fara harbin iska da sanyin safiya."
Har yanzu ana cigaba da kada kuri'a a zaben gwamnan Ondo da ya ke gudana a dukkanin sassan jihar.
A guji tashin hankali: Tinubu ga masu zaben Ondo
Shugaban kasa, Bola Ahmed Tinubu ya bukaci masu kada kuri'a a zaben Ondo su tabbatar da zaman lafiya yayin zaben.
Umarnin na kunshe a cikin wani sako da fadar shugaban kasa ta fitar a ranar Juma'a, kamar yadda BBC Hausa ta ruwaito.
Tinubu ya kuma shawarci jama'a su yi fitar dango domin kada kuri'arsu wajen zabar wanda su ke so kamar yadda dokar kasa ta ba su dama.
Ondo: Jami'in NSCDC ya gargadi masu zabe
Yayin da mazauna Ondo ke cigaba da kada kuri'a, an hango jami'in hukumar tsaron fararen hula ya na gargadinsu kan magudi, kamar yadda Leadership ta wallafa.
An gano jami'in a mazabar Edo Ward, a Ikare-Akoko da ke karamar hukumar Akoko ta Arewa maso Gabas ya na gargadin jama'a su gujewa sayar da kuri'arsu.
Zaben Ondo: Ministan harkokin cikin gida ya kada kuri'arsa
Tunji-Ojo, ministan harkokin cikin gida, ya kada kuri'arsa a PU17, Ward 3, Court Hall/Igafo/Araoye, da ke karamar hukumar Akoko ta Arewa maso Yamma.
Jaridar The Cable ta rahoto cewa zaben jihar Ondo na gudana cikin kwanciyar hankali, kuma an samu fitowar masu kada kuri'a da dama.
Ondo 2024: Dan takarar SDP ya hango nasara
Dan takarar gwamnan jihar Ondo karkashin jam'iyyar SDP, Otunba Bamidele Akingboye ya ce yana da yakinin samun nasara a zaben.
JAridar The Cable ta rahoto Otunba Akingboye ya ce yana da burin lashe zaben jihar domin tsamo al'ummarsa daga yunwa da kuma kangin talauci.
Sai dai dan takarar ya ce zai amince da sakamakon zaben ko da kuwa ba shi ne ya yi nasara ba idan har hukumar INEC ta gudanar da sahihin zabe.
Ondo 2025: Dan takarar PDP ya gano matsala
Agboola Ajayi, dan takarar gwamnan Ondo a zaben jihar da ke gudana ya ce INEC ta gaza gudanar da sahihin zabe.
Jim kadan bayan kada kuri'arsa, Agboola Ajayi ya yi ikirarin cewa na'urorin BVAS ba sa aiki yadda ya kamata a zaben jihar a cewar rahoton Punch.
Dan takarar ya kuma soki jami'an tsaro kan yin dafifi a rumfunan zabe, inda ya ce hakan na tsoratar da masu kada kuri'a.
Ondo: Dan takarar PDP, Agboola ya kada kuri'a
Dan takarar babbar jam'iyyar adawa ta PDP a zaben jihar Ondo, Agboola Ajayi ya kada kuri'arsa a mazabar Apoi II da ke Kiribo.
Agboola ya isa rumfar zaben da ke karamar hukumar Ese Odo da misalin karfe 10.30 n.s inda ya kada kuri'arsa tare da mai dakinsa.
Jaridar The Nation ta ruwaito yadda magoya baya su ka rika sowa tare da jinjinawa tsohon mataimakin gwamnan, da fatan zai yi nasara.
Zaben Ondo: Mimiko ya gargadi masu magudi
Dan takarar gwamnan Ondo a jam'iyyar ZLP, Abbas Mimiko ya fusata kan batun magudi a zaben yau.
Abbas Mimiko, wanda ya yi magana a Akure garage da ke Ondo ta Arewa ya gargadi jami'an INEC da su gujewa magudi.
The Cable ta wallafa Mimiko ya kuma ja kunnen yan siyasa da su guji kokarin gurbata zaben da aka fara a safiyar Asabar.
Dan takarar LP a zaben Ondo ya kada kuri'a
Dan takarar gwamnan Ondo a karkashin jam'iyyar LP, Dr Ayo Olorunfemi ya kada kuri'a a zaben da ake yi yau Asabar.
Dr Olorunfemi ya jefa kuri'a a matsabarsa ta Ajowa-Akoko da ke karamar hukumar Akoko ta Arewa maso Yamma, kamar yadda Punch ta wallafa.
Masu zabe a Ondo na zuwa mazabu a jirgin ruwa
Wasu daga cikin masu kada kuri'a a zaben gwamnan Ondo sun nufi mazabunsu domin kada kuri'a a zaben da ke gudana a yanzu.
Mazauna Ugbo Nla su na kokarin shiga jiragen ruwa domin a tsallaka da su wurin kada kuri'a a karamar hukumar Ilaje da ke jihar, kamar yadda Leadership ta wallafa.
Ondo: An bullo da sabon salon sayen kuri'u
Wakilan jam'iyyun siyasa a akwatunan zaɓe a jihar Ondo sun ɓullo da wata sabuwar dabarar sayen kuri'a a zaben gwamnan da ke gudana yau Asabar.
A rahoton da muka samu, wakilan suna bai wa duk wanda ya zaɓi jam'iyyarsu wata takarda mai ɗauke da sa hannu a matsayin shaidar da zai karɓi kudinsa.
The Cable ta ce a rumfar zaɓe ta 007 da ke gunduma ta 2 a ƙaramar hukumar Irele, wakilan jam'iyya na rabawa masu kaɗa kuri'a takardar nai ɗauke da sa hannu.
Wasu masu kada kuri’a sun ce za a yi amfani da takardun wajen karbar kudi daga hannun wakilan bayan zaben amma ba su san nawa ba ne a yanzu.
"Na gamsu da yadda zabe ke gudana" - Aiyedatiwa
Gwamna Lucky Aiyedatiwa kuma dan takarar jam’iyyar APC ya bayyana cewa ya gamsu da yadda zaben gwamnan jihar ke gudana a yau Asabar.
Aiyedatiwa ya bayyana haka ne bayan ya kada kuri’arsa a rumfar zabe ta 5, Ugbo Ward 4, a karamar hukumar Ilaje da misalin karfe 8:50 na safe.
A rahoton Vanguard, Gwamnan ya yabawa INEC bisa yadda take tafiyar da aikinsa, yana mai cewa komai na tafiya kan tsari kuma buɗe babu wano ɓoye-ɓoye.
'Abin gunin sha'awa yadda na ga zaɓen na gudana cikin lumana a nan, ina fatan hakan ya ɗore kuma wannan alama ce da ke nuna wayewar al'ummar jihar," in ji shi.
DSS sun cafke mai sayen kuri'u da buhunan kudi
Rahoton Channels TV ya nuna cewa jami'an tsaro na DSS sun cafk wani mutumi da ake zargin mai sayen kuri'u ne yayin da aka fara zaben gwamnan Ondo.
Bidiyon da aka wallafa ya nuna lokacin da jami'an na DSS suka tursasa mutumin bude 'but' din motarsa, inda ya fitar da jakunkuna biyu na kudi da kuma adda.
A nan take, aka ga jami'an sun iza keyar mutumin zuwa cikin wata babbar motarsu kirar 'Coasta' bayan da mutane suka yi cincirindo a wajen.
Kalli bidiyon a kasa:
Kayan zabe sun isa mazabar ɗan takarar PDP
Malaman zaɓe na wucin gadi sun isa mahaifar ɗan takarar gwamna a inuwar PDP tare da kayan zaɓe a kan lokaci yayin da zaɓe ya kankama a Ondo.
Rahoton Daily Trust ya nuna cewa da karfe 6:50 na safe, ma’aikatan wucin gadi na INEC tare da rakiyar jami’an tsaro sun isa rumfar zaben da ɗan takarar PDP ke kaɗa kuri'a.
Agboola Ajayi na jam'iyyar PDP na kaɗa kuri'a ne a rumfar zaɓe da ke Kiribo, ƙaramar hukumar Ese-Odo.
Haka nan a rumfar zaɓe ta 5, da ke makarantar C. M a gunduma ta 2 a Kiribo, jami’an zabe sun iso da misalin karfe 7 na safe.
Gwamnan Ondo ya kada kuri’arsa
Gwamna Lucky Aiyedatiwa, na jihar Ondo ya kada kuri’asa a zaben da ya ke neman jama’a su mayar da shi kan kujerar da ya ke kai.
Gwamnan, wanda ke sake neman kujerar gwamna a karkashin jam’iyyarsa ta APC, ya kada kuri’arsa a safiyar nan.
Jaridar Daily Trust ta wallafa cewa ya sanya kuri’arsa a akwati mai lamba biyar, mazaba ta hudu da ke yankin Obenla na karamar hukumar Ilaje.
Lucky Aiyedatiwa ya yaba da kyakkyawan shirin da hukumar zabe mai zaman kanta ta kasa ta yi wajen gudanar da zaben.
DJ na nishandantar da yan mazabar gwamna Aiyedatiwa
Masu shirin kada kuri’a a mazabar gwamna Lucky Aiyedatiwa su na nishadantuwa bayan an gayyato DJ zuwa wurin.
Lamarin ya afku a mazaba ta hudu da ke yankin Obenla a karamar hukumar Ilaje, inda ake sa ran gwamna Aiyedatiwa zai kada kuri’arsa anjima.
Gwamnan, wanda ya fito daga jam’iyyar APC ya na daga cikin masu neman kujerar da ya ke kai a yanzu, kamar yadda The Cable ta wallafa.
Jami'an INEC sun isa Ondo ta Arewa
Da misalin ƙarfe 7.10 n.s jami'an hukumar zabe (INEC) su ka isa mazaba ta 8, rumfar zabe ta 25 a Ondo ta Arewa, kamar yadda The Cable ta ruwaito.
Zuwa yanzu sun shirya domin fara tantance jama'a don zaben gwamnan da zai jagoranci jihar na shekaru huɗu masu zuwa.
Manyan ƴan takara 3 a zaɓen Ondo
Lucky Aiyedatiwa - APC
Agboola Ajayi - PDP
Ayodele Festus Olorunfemi - LP
Zaben Ondo: Bayanan da ya kamata ku sani
Masu rijistar zaɓe - 2,053, 061
Adadin kananan hukumomi - 18
Adadin gundumomi - 203
Adadin rumfunan zabe - 3,933
Adadin waɗanda suka karɓi katin zaɓe - 1,757,205
Adadin katin zaɓen da ba a karɓa ba - 295,856.
Ahmad Yusuf (Hausa editor) Ahmad Yusuf ma'aikacin jaridar Legit.ng sashin Hausa ya fara aiki a 2021, ya kware wajen kawo labarai da rahotanni da suka shafi siyasa da al'amuran yau da kullum. Matashin ɗan jaridar ya koyi Lissafi a digirinsa na farko a Jami'ar Kimiyya da Fasaha da ke Wudil, Kano (KUST) ya kuma samu shaidar kwarewa a fannin aikin jaridar zamani daga Reuters a 2022. Kafin fara aiki da Legit Ahmad ya yi aiki da jaridu da dama na turanci da Hausa tun 2012. Mail: ahmad.yusuf@corp.legit.ng 07032379262
Sani Hamza Sani Hamza ma'aikaci ne da ya yake da gogewa a aikin jarida. Ba fassara labarai da wallafasu a yanar gizo kadai ba, Sani yana da kwarewa a aikin rediyo da talabijin. Ya kuma shafe shekaru 8 a masana'antar fina-finai da dab'i.